บันทึกอนุทิน ครั้งที่3
วิชา การจัดประสบการณ์ศิลปะสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย
วันอังคาร ที่ 26 เดือน มกราคม พ.ศ. 2558
ความรู้ที่ได้รับ
หลักการจัดกิจกรรมและประสบการณ์ศิลปะสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย
กิจกรรมที่สามารถให้เด็กทำ ได้แก่ แบบส่วนตัว แบบส่วนร่วม/แบบร่วมมือ และแบบคู่ กิจกรรมบางอย่างเราสามารถให้ผู้ปกครองร่วมทำกับเด้กได้ แต่ส่วนมากผู้ปกครองอาจจะไม่ว่าง แต่ถ้ามีผู้ปกครองในห้องเราสามารถดึงเข้ามาร่วมในกิจกรรมได้ เพื่อจะได้ให้ผู้ปกครองได้เห็นพฤติกรรมของลูก
ศิลปะ เป็นพื้นฐานทางการศึกษาสำหรับเด็กปฐมวัย เพราะศิลปะ ช่วยให้เด็กปฐมวัยมีประสบการณ์การที่หลากหลาย
ประสบการณ์ด้านการสำรวจ ตรวจสอบ (สังเกตสิ่งแวดล้อมรอบตัว)
ประสบการณ์ด้านวัสดุ/อุปกรณ์ (เรียนรู้การใช้เครื่องมือต่างๆ) เช่น ดินสอ สีต่างๆ จากการทำงานศิลปะ ทำให้เด็กเรียนรู้คำผ่านอุปกรณ์และกิจกรรม
ประสบการณ์การทางด้านความรู้สึก และการใช้ประสาทสัมผัส
ประสบการณ์เหล่านี้เป็นประสบการณ์ตรง ที่ช่วยเสริมให้เด็กได้เผชิญจากความเป็นจริงที่เกี่ยวข้องกับคน สัตว์ พืช สถานที่และเหตุการณ์ สถานที่และเหตุการณ์ต่างๆ
การที่ครูสามารถสอนให้เด็กได้เรียนรู้ผ่านขั้นตอน วิธีการสอน กระบวนการกระทำ ศิลปะสามารถทำได้คลอบคลุมทุกอย่างบนโลกสามารถถ่ายทอดผ่านผลงานได้
จุดมุ่งหมายในการสอนศิลปะของเด็กปฐมวัย
การสอนศิลปะเด็ก ไม่ใช่การสอนที่ให้เด็กวาดรูปเก่ง สวย แต่เน้นที่ตัวเด็ก กระบวนการของเด็ก
การสอนศิลปะเด็ก เป็นการปลูกฝังนิสัยอันดีงาม ละเอียดละอ่อน และให้มีความพร้อมสำหรับการศึกษาในระดับสูงต่อไป ครูต้องสอนเด็กทุกอย่างและสามารถสอดแทรกในกิจกรรมได้
การสอนศิลปะเด็กจึงมีจุดมุ่งหมายเพื่อ
1 เพื่อฝึกทักษะการใช้มือและเตรียมความพร้อม ผ่านการใช้ประสาทสัมผัสทั้งห้า
2 ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ + ความสามารถของเด็กแต่ละบุคคล ความสารถของเด็กแต่ละคนไม่เหมือนกัน ขึ้นอยู่กับความแตกต่างระหว่างบุคคล
3 พัฒนาทางร่างกาย อารมณ์ สังคม สติปัญญาและบุคลิกภาพ เป็นสิ่งสำคัญที่ต้องปลูกฝังและส่งเสริมให้เด็กมี ได้แก่ จริยธรรม มารยาท
4 ปลูกฝังค่านิยม เจตคติ และคุณสมบัติที่ดีของศิลปะ และวัฒนธรรมไทย เป็นสิ่งสำคัญมากที่ครูต้องส่งเสริมปลูกฝังค่านิยม
5 ฝึกให้เด็กได้เริ่มต้นเรียนรู้การใช้เครื่องมือเครื่องใช้ในการทำงานศิลปะ ตลอดจนรู้จักเก็บรักษา และทำความสะอาดอย่างถูกต้อง
6 ฝึกการทำงานร่วมกันเป็นทีม
7 เปิดโอกาสให้เด็กได้แสดงออกอย่างเป็นอิสระ ผ่อนคลาย สนุกสนานและใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์
8 นำประสบการณ์ที่ได้รับไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน เด็กเกิดการเรียนรู้แต่หากนำไปใช้ไม่เป็น ก็ไม่เกิดประโยชน์
บทบาทของครูศิลปะ
ครูเป็นบุคคลที่สำคัญที่สุดในการจัดการเรียนการสอนศิลปะ
เป็นผู้สร้างบรรยากาศ (ในการประดิษฐ์ ค้นหา และผลิตผลงาน)
เป็นผู้ส่งเสริม สนับสนุน (ให้ความรักความอบอุ่น เป็นกันเอง และคอยให้คำช่วยเหลือแนะนำ ช่วยเหลือ)
เป็นต้นแบบที่ดี (สาธิตวิธีการที่ถูกต้อง ไม่เผด็จการ ส่งเสริมการกล้าคิดกล้าตัดสินใจ)
เป็นผู้อำนวยความสะดวก (จัดเตรียมวัสดุ/อุปกรณ์ รูปแบบศิลปะที่หลากหลายและเพียงพอต่อจำนวนนักเรียน )
บทบาทของครู (เลิศ อานันทะ : 2533)
1 สอนด้วยใจรักและเอาใจใส่
2 ยอมรับความสามารถเด็กแต่ละคน
3 เปิดโอกาสและให้อิสระเด็กในการสร้างผลงาน ไม่รีบร้อนแก้ไขงาน (ให้เด็กสร้างสรรค์ผลงานด้วยตนเอง)
4 ไม่แทรกแซงความคิดเด็ก หรือแก้ปัญหาแทนเด็ก กล้าคิด กล้าทำ และกล้าแแสดงออก
5 กระตุ้น ยั่วยุ ม้ามายให้เด็กแสดงออกอย่างเต็มความสามารถ
6 มีการวางแผน+จัดเตรียมเคื่องมืออุปกรณ์ล่วงหน้าพร้อมทำกิจกรรม
ข้อควรคำนึงในการสอนศิลปะเด็กปฐมวัย
1 หลีกเลี่ยงการให้แบบ การวาดภาพตามรอยประ หรือใช้สมุดวาดภาพระบายสี เพราะทำให้เด็กสูญเสียความคิดสร้างสรรค์
2 ต้องช่วยพัฒนาความเป็นตัวของตัวเองให้แก่เด็ก ให้เด็กเกิดความภาคภูมิใจ ใช้คำพูดทางบวก เช่น หนู ทำได้...ลองทำดูสิ (ต้องให้เด็กภูมิในสิ่งที่เขาทำ)
3 ไม่บีบบังคับหรือคาดคั้นเอาความหมายจากภาพ ให้เด็กพูดคุยอย่างสบายใจ และเข้าใจผลงานของตนเอง (บางครั้งเด้กคิดไม่ออก แต่ครูบังคับให้เด็กตอบ)
4 ไม่แก้ไขหรือช่วยเด็กทำผลงาน เป็นแค่ผู้สังเกตการณ์และช่วยเหลือ (ครูไม่ควรแก้ไข/ช่วยเด็กทำ เพราะเด้กจะไม่ตั้งใจทำงานให้เสร็จ)
5 ไม่วิจารณ์งานศิลปะเด็ก และมีวิธีการประเมินที่เหมาะสม(ไม่ควรบังคับเด็กว่าไม่ให้พูดคุยขณะทำงานศิลปะ)
6 มีส่นในการให้ผู้ปกครองเห็นคุณค่าผลงานขอเด็ก (ครูต้องอธิบายผลงานและพัฒนาการของเด็กให้ปกครองเข้าใจ)
7 มีส่วนช่วยขยายประสบการณ์ทางศิลปะของเด็ก ไม่อยู่แต่ในห้องเรียน ควรพาเด็กออกไปสำรวจ สัมผัส สังเกต ทัศนศึกษา เยี่ยมชมงานศิลปะตามแหล่งต่างๆ (เยียมชมงานศิลปะในสถานที่ต่างๆ)
การเตรียมการสำหรับการสอนศิลปะเด็กปฐมวัย
- การสร้างข้อตกลง และระเบียบการใช้วัสดุ อุปกรณ์ (อุปกรณ์ต่างๆมีวิธีการใช้ที่แตกต่างกันไป ครูควรสอนให้เด็กได้ใช้อย่างถูกวิธี)
- การจัดเตรียมวัสดุ อุปกรณ์ให้เพียงพอ
- การจัดวางวัสดุ อุปกรณ์ให้สะดวกแก่การใช้งาน (จัดเตรียมและอุปกรณ์เพื่อให้เด็กได้ใช้งานอย่างสะดวก)
- การจัดเตรียมเครื่องมือรักษาความสะอาด เช่น ฟองน้ำ ผ้าเช็ดมือ ถังขยะ ถังน้ำ (การทำงานศิลปะจะเยอะเราต้องเตรียมอุปกรณ์ให้ใกล้ต่อตัวเด็ก)
- การเตรียมพื้นที่ในการทำงานอย่างเหมาะสม และเพียงพอ
- การมผลงาน/การจัดสถานที่แสดงผลงาน (เพื่อสร้างสรรค์ผลงเสร็จแล้วบางอย่างเก็บแฟ้มเลย บางอย่างต้องใช้แฟ้มเลย ขึ้นอยู่กับชิ้นงาน)
ลำดับขั้นตอนการสอนศิลปะเด็กปฐมวัย
ขั้นตอนการสอนศิลปะ
1 เลือกเรื่องที่จะสอน ต้องสอดคล้องกับเนื้อหาหรือหน่วยที่จะสอน
2 กำหนดจุดมุ่งหมายในการสอน ต้องเป็นการให้ด็กได้อะไร ควรให้ได้พัฒนาทั้ง4ด้าน
3 เตรียมการก่อนสอน
- การเขียนแผนการสอน
- เตรียมอุปกรณ์การสอน
4 ทดลองและตรวจสอบอุปกรณ์ก่อนลงมือสอนจริง
5 ทำการสอนจริงตามแผน
6 เตรียมตัวเด็กให้พร้อมก่อนการลงมือทำผลงาน เช่น การแบ่งกลุ่มเด็ก การให้เด็กสวมผ้ากันเปื้อน การปฏิบัติตามข้อตกลง
7 การปฏิบัติงานของเด็ก โดยมีครูเป็นผู้ดูแล แนะนำ ช่วยเหลือ ตลอดจนเขียนชื่อ และจดบันทึกข้อมูล
8 การเก็บ การรักษา และการทำความสะอาด
9 การประเมินผลงานเด็ก
เป็นต้นแบบที่ดี (สาธิตวิธีการที่ถูกต้อง ไม่เผด็จการ ส่งเสริมการกล้าคิดกล้าตัดสินใจ)
เป็นผู้อำนวยความสะดวก (จัดเตรียมวัสดุ/อุปกรณ์ รูปแบบศิลปะที่หลากหลายและเพียงพอต่อจำนวนนักเรียน )
บทบาทของครู (เลิศ อานันทะ : 2533)
1 สอนด้วยใจรักและเอาใจใส่
2 ยอมรับความสามารถเด็กแต่ละคน
3 เปิดโอกาสและให้อิสระเด็กในการสร้างผลงาน ไม่รีบร้อนแก้ไขงาน (ให้เด็กสร้างสรรค์ผลงานด้วยตนเอง)
4 ไม่แทรกแซงความคิดเด็ก หรือแก้ปัญหาแทนเด็ก กล้าคิด กล้าทำ และกล้าแแสดงออก
5 กระตุ้น ยั่วยุ ม้ามายให้เด็กแสดงออกอย่างเต็มความสามารถ
6 มีการวางแผน+จัดเตรียมเคื่องมืออุปกรณ์ล่วงหน้าพร้อมทำกิจกรรม
ข้อควรคำนึงในการสอนศิลปะเด็กปฐมวัย
1 หลีกเลี่ยงการให้แบบ การวาดภาพตามรอยประ หรือใช้สมุดวาดภาพระบายสี เพราะทำให้เด็กสูญเสียความคิดสร้างสรรค์
2 ต้องช่วยพัฒนาความเป็นตัวของตัวเองให้แก่เด็ก ให้เด็กเกิดความภาคภูมิใจ ใช้คำพูดทางบวก เช่น หนู ทำได้...ลองทำดูสิ (ต้องให้เด็กภูมิในสิ่งที่เขาทำ)
3 ไม่บีบบังคับหรือคาดคั้นเอาความหมายจากภาพ ให้เด็กพูดคุยอย่างสบายใจ และเข้าใจผลงานของตนเอง (บางครั้งเด้กคิดไม่ออก แต่ครูบังคับให้เด็กตอบ)
4 ไม่แก้ไขหรือช่วยเด็กทำผลงาน เป็นแค่ผู้สังเกตการณ์และช่วยเหลือ (ครูไม่ควรแก้ไข/ช่วยเด็กทำ เพราะเด้กจะไม่ตั้งใจทำงานให้เสร็จ)
5 ไม่วิจารณ์งานศิลปะเด็ก และมีวิธีการประเมินที่เหมาะสม(ไม่ควรบังคับเด็กว่าไม่ให้พูดคุยขณะทำงานศิลปะ)
6 มีส่นในการให้ผู้ปกครองเห็นคุณค่าผลงานขอเด็ก (ครูต้องอธิบายผลงานและพัฒนาการของเด็กให้ปกครองเข้าใจ)
7 มีส่วนช่วยขยายประสบการณ์ทางศิลปะของเด็ก ไม่อยู่แต่ในห้องเรียน ควรพาเด็กออกไปสำรวจ สัมผัส สังเกต ทัศนศึกษา เยี่ยมชมงานศิลปะตามแหล่งต่างๆ (เยียมชมงานศิลปะในสถานที่ต่างๆ)
การเตรียมการสำหรับการสอนศิลปะเด็กปฐมวัย
- การสร้างข้อตกลง และระเบียบการใช้วัสดุ อุปกรณ์ (อุปกรณ์ต่างๆมีวิธีการใช้ที่แตกต่างกันไป ครูควรสอนให้เด็กได้ใช้อย่างถูกวิธี)
- การจัดเตรียมวัสดุ อุปกรณ์ให้เพียงพอ
- การจัดวางวัสดุ อุปกรณ์ให้สะดวกแก่การใช้งาน (จัดเตรียมและอุปกรณ์เพื่อให้เด็กได้ใช้งานอย่างสะดวก)
- การจัดเตรียมเครื่องมือรักษาความสะอาด เช่น ฟองน้ำ ผ้าเช็ดมือ ถังขยะ ถังน้ำ (การทำงานศิลปะจะเยอะเราต้องเตรียมอุปกรณ์ให้ใกล้ต่อตัวเด็ก)
- การเตรียมพื้นที่ในการทำงานอย่างเหมาะสม และเพียงพอ
- การมผลงาน/การจัดสถานที่แสดงผลงาน (เพื่อสร้างสรรค์ผลงเสร็จแล้วบางอย่างเก็บแฟ้มเลย บางอย่างต้องใช้แฟ้มเลย ขึ้นอยู่กับชิ้นงาน)
ลำดับขั้นตอนการสอนศิลปะเด็กปฐมวัย
ขั้นตอนการสอนศิลปะ
1 เลือกเรื่องที่จะสอน ต้องสอดคล้องกับเนื้อหาหรือหน่วยที่จะสอน
2 กำหนดจุดมุ่งหมายในการสอน ต้องเป็นการให้ด็กได้อะไร ควรให้ได้พัฒนาทั้ง4ด้าน
3 เตรียมการก่อนสอน
- การเขียนแผนการสอน
- เตรียมอุปกรณ์การสอน
4 ทดลองและตรวจสอบอุปกรณ์ก่อนลงมือสอนจริง
5 ทำการสอนจริงตามแผน
6 เตรียมตัวเด็กให้พร้อมก่อนการลงมือทำผลงาน เช่น การแบ่งกลุ่มเด็ก การให้เด็กสวมผ้ากันเปื้อน การปฏิบัติตามข้อตกลง
7 การปฏิบัติงานของเด็ก โดยมีครูเป็นผู้ดูแล แนะนำ ช่วยเหลือ ตลอดจนเขียนชื่อ และจดบันทึกข้อมูล
8 การเก็บ การรักษา และการทำความสะอาด
9 การประเมินผลงานเด็ก
เทคนิควิธีการสอนศิลปะเด็กปฐมวัย
การสอนศิลปะเด็กให้ดีและประสบผลสำเร็จ
- เข้าถึงดูแล เอาใจใส่ ใกล้ชิดเด็กแต่ละคนอย่างเท่าเทียมกัน
- เข้าใจความสามารถและความแตกต่างระหว่างบุคคล
- ให้ความรักรักและเข้าใจ สนับสนุนและพัฒนา ช่วยเหลือ
- สร้างบรรยากาศที่หลากหลายสนุกสนานอิสระ
- มีระเบียบวินัย มีข้อตกลงร่วมกันและปลูกฝังเรื่องระเบียบวินัยในการทำงาน
- ปลอดภัย ครูควรคำนึงถึงความปลอดภัยของเด็กเป็นหลัก
การสอนศิลปะเด็กให้ดีและประสบผลสำเร็จ
- เข้าถึงดูแล เอาใจใส่ ใกล้ชิดเด็กแต่ละคนอย่างเท่าเทียมกัน
- เข้าใจความสามารถและความแตกต่างระหว่างบุคคล
- ให้ความรักรักและเข้าใจ สนับสนุนและพัฒนา ช่วยเหลือ
- สร้างบรรยากาศที่หลากหลายสนุกสนานอิสระ
- มีระเบียบวินัย มีข้อตกลงร่วมกันและปลูกฝังเรื่องระเบียบวินัยในการทำงาน
- ปลอดภัย ครูควรคำนึงถึงความปลอดภัยของเด็กเป็นหลัก
การสอนให้เด็กมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
- เปิดโอกาสให้เด็กได้แสดงอย่างอิสระ มีอิสระในการสร้างสรรค์งาน
- ฝึกหัดให้เกิดการเรียนรู้ ทดลองด้วยตนเอง ให้เด็กได้มีการลองผิดลองถูก
- เรียนรู้การวางแผนและแก้ไขปัญหา
- ส่งเสริมการแสดงออกอย่างหลากหลายรูปแบบ
- เน้นการเรียนปนเล่น
- สนับสนุน/เน้นเรื่องคุณค่าความงาม ความดี
- เปิดโอกาสให้เด็กได้แสดงอย่างอิสระ มีอิสระในการสร้างสรรค์งาน
- ฝึกหัดให้เกิดการเรียนรู้ ทดลองด้วยตนเอง ให้เด็กได้มีการลองผิดลองถูก
- เรียนรู้การวางแผนและแก้ไขปัญหา
- ส่งเสริมการแสดงออกอย่างหลากหลายรูปแบบ
- เน้นการเรียนปนเล่น
- สนับสนุน/เน้นเรื่องคุณค่าความงาม ความดี
อาจารย์กำหนดเส้นโค้งมาให้เราต่อเติมเป็นรูปภาพต่างๆ
อาจารย์ให้วาดลวดลายต่างๆลงในช่อง
นำลวดลายที่เราคิดมาใส่ในรูปภาพที่เราวาด อย่างน้อย 10 ลวดลาย
ประเมิน
ตนเอง : เข้าเรียนตรงเวลา และให้ความร่วมมือในการทำกิจกรรม
เพื่อน : ทุกคนสนุกสนานและให้ร่วมมือในการทำกิจกรรม
อาจารย์ : อาจารย์มีการเตรียมพร้อมก่อนที่จะมาสอนเสมอ มีเทคนิคการสอนที่หลากหลาย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น